TY - JOUR ID - 122520 TI - طراحی برنامه پرداخت برای خدمت‌های بوم‌سامانه ای بر اساس کارکرد مهار رسوب در آبخیز شیرین دره، خراسان شمالی JO - پژوهش های آبخیزداری JA - WMRJ LA - fa SN - 2981-2313 AU - ذاکری, عماد AU - موسوی, سید علیرضا AU - کریم زاده, حمیدرضا AD - دکترای علوم مرتع، اداره‌ی کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی AD - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه صنعتی اصفهان AD - دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه صنعتی اصفهان Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 34 IS - 1 SP - 126 EP - 139 KW - فرسایش خاک KW - تولید رسوب KW - حفاظت خاک KW - مشوق‌های اقتصادی KW - مدیریت آبخیز DO - 10.22092/wmej.2020.128825.1293 N2 - تجمع رسوب در آبگیر سد یکی از اصلی‌ترین عامل‌های کاهش‌دهنده‌ی عمر مفید سدها است. بهبوددادن پوشش گیاهی باعث کاهش‌یافتن تجمع رسوب می‌شود. در این پژوهش ساختاری برای اجراکردن پرداخت برای خدمت‌های بوم‌سامانه‌یی‌ با این فرض که هزینه‌های حفاظت از خاک و پوشش گیاهی را می‌توان سرمایه‌گذاری در تأمین آب با مشوق‌های اقتصادی دانست داده شد. این ساختار در چهار مرحله‌ی کلی تعیین حالت‌های ممکن تغییر پوشش گیاهی مرتع، شبیه‌سازی فرسایش و رسوب، بررسی رسوب مخزن سد شیرین‌دره، و طراحی ساختار پرداخت تهیه شد. نتیجه‌ها نشان داد که در 20 سال آینده تولید رسوب کل از 486637/6 مترمکعب در سال در شرایط فعلی مرتع به‌ترتیب به 564217/5 و 658925/4 مترمکعب در سال افزایش، و درنتیجه حجم مفید سد شیرین‌دره کاهش خواهد یافت (17/3 %). کمینه‌ی پرداخت سالانه در حدود 104 میلیون ریال تعیین شد. مقدار و ارزش کل خدمت مهارکردن آورد رسوب به‌کمک پوشش گیاهی نیز با روی‌کرد هزینه-فرصت به‌ترتیب 740535/5 مترمکعب در سال و 3/7 میلیارد ریال در سال تعیین شد. درنتیجه، بیشینه‌‌ی پرداخت با درنظر گرفتن ارزش کل این خدمت و برآوردکردن ارزش فعلی خالص درآمد 3/9 میلیارد ریال در سال برآورد کرده شد. UR - https://wmrj.areeo.ac.ir/article_122520.html L1 - https://wmrj.areeo.ac.ir/article_122520_d5857032348c97ef335cf0f4c0e86964.pdf ER -