بررسی تغییرات میزان تولید و مصرف علوفه در گونه Bromus tomentellus (مطالعه موردی: مراتع قره باغ شهرستان ارومیه)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی

2 استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 دانشجو دکتری مرتعداری دانشگاه صنعتی اصفهان

4 دانشجوی دکتری جنگلداری دانشگاه لرستان

5 دانشجو دکتری مرتعداری دانشگاه تهران

چکیده

به منظور بررسی ویژگی‌های رویشی و تولیدی و نیز میزان مصرف علوفه گیاه Bromus tomentellus در مراحل مختلف فنولوژی توسط دام، طرح حاضر به مدت چهار سال (1386 تا 1389) در مراتع منطقه قره‌باغ ارومیه به اجرا گذاشته شد. بدین منظور، مقدار علوفه باقیمانده از این گیاه، از هنگام شروع چرای دام (اول فروردین) تا زمان خروج از مرتع (پایان شهریور)، بطور متناوب و با فواصل یک ماهه اندازه‌گیری شد. با کم کردن مقدار بدست آمده از میزان تولید در داخل قطعه محصور، مقدار مصرف گونه تعیین گردید. سپس به منظور بررسی تأثیر تغییرات سالانه و ماهانه شرایط محیطی بر مقدار تولید و مصرف گونه‌ مورد مطالعه‌، اعداد و ارقام حاصله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده-ها  نشان داد که در بین سالهای اجرای طرح، اختلاف معناداری در مقدار تولید این گونه وجود ندارد. در مقابل، میزان مصرف این گونه در سال 1389 با مقدار میانگین 45/6 گرم به ازای هر پایه، بطور معناداری بیشتر از سالهای دیگر بود. در مورد تغییرات ماهانه نیز فروردین با میانگین تولید 70/19 گرم در هر پایه بیشترین مقدار را نشان داد در صورتیکه بیشترین میزان مصرف علوفه (84/27 گرم در پایه) مربوط به اردیبهشت‌ماه بود. نتایج این مطالعه نشان داد که عوامل محیطی از قبیل بارندگی، دما و غیره تأثیر مهمی در میزان تولید و مصرف گونه مورد مطالعه دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determination of production and consumption of Bromus tomentellus in Urmia-Garebagh rangelands

نویسندگان [English]

  • Ahmad Ahmadi 1
  • Hassan Yeghaneh 2
  • Hossein Shakib 3
  • Maryam Bakhshandeh Savadrodbari 4
  • Mehdi Moamary 5
1 Research Instructor, Research Center for Agriculture and Natural Resources, West Azarbajan, Iran
2 Assistance Professor of Range management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
3 Faculty of Natural Resources, Isfahan University of Technology
4 Faculty of Natural Resources, Lorestan University, Tehran, Iran
5 Doctoral student of pasture management, University of Tehran
چکیده [English]

To evaluate the vegetative and productive characteristics and forage consumption by livestock at different stages of Bromus tomentellus phonology, this experiment was carried out during five years in Urmia-Garebagh rangelands. Thus starting the grazing season and livestock entering, any remaining amount of forage grazing was harvested until a month intervals, and consumption rate was determined by subtraction between harvested forage and fenced plot forage. Finally, in order to study the effect of harvest months on the production and consumption of species under investigation in the study area, data were analyzed. ANOVA combined data showed that overall because of hot weather in 87 and 89 the second and fourth year was highest production years and sixth month of forage production (biomass) was the lowest production through the months, but the second month has highest consumption of the grazing season.

کلیدواژه‌ها [English]

  • rangeland
  • production of forage
  • consumption of forage
  • Bromus tomentellus
  • Urmia