بررسی و تعیین مناسب‌ترین شاخص‌های فرسایندگی باران در استان کرمانشاه

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه

2 استاد پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری

3 مربی پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه

چکیده

نیروی فرسایندگی باران، توانایی بالقوه باران در ایجاد فرسایش بوده و عامل مهمی  در ‏فرسایش خاک است. جهت کمی نمودن تاثیر عامل فرسایندگی باران در کمیت فرسایش ‏خاک شاخص‌های مختلفی در مطالعات مختلف و در سطح دنیا توسعه داده شده‌اند. این ‏تحقیق با هدف تعیین بهترین شاخص فرسایندگی باران در شرایط اقلیمی نیمه خشک ‏کرمانشاه انجام شد. برای این تحقیق،  24 کرت جمع آوری رواناب و رسوب همراه با ‏باران‌نگار ثبات جهت ثبت و اندازه‌گیری داده‌های روانآب، رسوب و بارندگی نصب شد. در طی ‏دو سال اندازه‌گیری، مجموعاً 25 واقعه رگبار که منجر به ایجاد رواناب و تلفات خاک شده ‏بودند، پایش و اندازه‌گیری شدند. با محاسبه 11 شاخص‌ فرسایندگی و تعیین ضرایب ‏همبستگی بین شاخص های محاسبه شده در رگبارهای منتج به فرسایش، کارایی آنها مورد ‏بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که شاخص‌های فرسایندگی               و ‏ ‏             به‌ترتیب با ‏ضریب همبستگی 780/0 و 714/0 به عنوان بهترین شاخص‌های فرسایندگی باران، بالاترین ‏مقدار ضرایب همبستگی و معنی‌داری را با مقادیر تلفات خاک داشته‌اند.‏

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing and Determining the best rainfall erosivity indices in Kermanshah Province

نویسندگان [English]

  • Yahya Parvizi 1
  • Davoud Nikkami 2
  • Mohammad Gheituri 1
  • Homayoun Hesadi 3
1 Assistant professor of agriculture and natural resources research and education center, ‎Kermanshah, Iran‎
2 Professor of soil conservation and watershed management research institute, Tehran Iran
3 Scientific board of agriculture and natural resources research and education center, ‎Kermanshah, Iran‎
چکیده [English]

The effective energy for erosion is called rainfall erosivity, which is rainfall erosion potential and depends on ‎rainfall physical characteristics. Different indices have been developed to quantify the rainfall erosivity. In this ‎research, study fields were conducted in Kermanshah provinces. The study site was Kaboudeh soil conservation ‎research station and two types of land uses were selected for the study including 24 established runoff and sediment ‎plots. The sites were equipped with digital rain gauges, thus necessary rainfall data were collected and used.  Based ‎on literature review, 11 rainfall erosivity indices were  identified to fit more for erosivity so their efficiency were ‎checked on the study. Best erosivity indices were selected by determination of correlation coefficient between the ‎amount of erosion in each single storm and calculated rainfall erosivity indices. The results indicated that the best ‎index for the study sites was EI60 and AI30 that has maximum correlation coefficient with soil loss.

کلیدواژه‌ها [English]

  • soil erosion
  • rainfall erosiviti index
  • Kermanshah Province