رابطه تولید سالانه علوفه با نوسانات بارندگی و دما در مراتع مناطق خشک

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد

2 استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

3 دانش آموخته کارشناس ارشد مرتعداری، دانشگاه تربیت مدرس

4 کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد

چکیده

در جوامع گیاهی مناطق خشک، متغیرهای اقلیمی، شامل بارندگی و دما با تأثیر بر میزان رطوبت قابل دسترس درون پروفیل خاک، ترکیب و تولیدات گیاهی را تحت تأثیر قرار می-دهند. در این راستا، مطالعه‌ای طی نه سال و با هدف بررسی تأثیر متغیرهای اقلیمی بارش و حداکثر درجه حرارت بر تولید گونه‌های مهم گیاهی مراتع منطقه گاریز سفلی یزد انجام شد. به این منظور هر ساله تولید گیاهان عرصه با روش نمونه‌گیری مضاعف، داخل 60 پلات دو ‌متر مربعی، مستقر در طول چهار ترانسکت‌ دایمی خطی اندازه‌گیری شد. داده‌های اقلیمی نیز از نزدیک-ترین ایستگاه کلیماتولوژی منطقه تهیه گردید. به منظور تشخیص عمده گرادیان‌های اقلیمی مؤثر بر تولید گونه‌های گیاهی منطقه از تجزیه چند متغیره افزونگی (RDA) استفاده شد. مطابق با نتایج به دست آمده تولید کل و تولید گونه‌های Artemisia sieberi،  Aellenia subaphylla و Salsola arbuscula تحت تأثیر مثبتِ بارش دوره آذر تا اسفند قرار داشتند. تولید گونه‌های Salsola rigida، Salsola tomentosa و Noaea mucronata علاوه بر بارش دوره آذر تا دی، تحت تأثیرِ منفی حداکثر درجه حرارت اردیبهشت نیز بودند. تولید گونه Lactuca orientalis بیشتر متأثر از بارش و حداکثر درجه حرارت فروردین بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The relationship between annual fodder production and rainfall and temperature fluctuations in ranges in dry areas

نویسندگان [English]

  • Jalal Abdollahi 1
  • Hossein Arzani 2
  • Hossein Naderi 3
  • Mohammad Reza Mirjalili 4
1 Faculty member of Yazd Research Center of Agriculture and Natural Resources
2 Professor of Natural Resources Faculty, University of Tehran
3 M.Sc. of Range management, Tarbiat Modares University
4 B.Sc. of Yazd Research Center of Agriculture and Natural Resources
چکیده [English]

In arid and semi-arid rangeland ecosystems, rainfall and temperature variables play a major role in the availability of water within soil profiles and strongly influencing plant productivity and composition in plant communities. In this research, the reactions of the dominant plant species yield to meteorological variables were studied at steppic range in Garize region of Yazd province for nine years. For this purpose, seven dominant Species were selected and their production was monitored every year with double sampling method along four permanent line transect in 60 plots (2m2). Meteorological data were collected from nearby climatological station. Relationships between Main meteorological gradients and annual yield analyzed by redundancy analysis (RDA). According to this result, total annual yield and annual yield of Artemisia sieberi, Aellenia subaphylla and Salsola arbuscula influenced by rainfall in December-March period. Yield of Salsola regida, Salsola tomentosa and Noaea mucronata are influenced not only by rainfall in December-January but also by variability of May high temperature. Species yield of Lactuca orientalis influenced by rainfall and high temperature in April.

کلیدواژه‌ها [English]

  • forage production
  • Meteorological Factors
  • redundancy analysis (RDA)
  • steppe rangeland
  • Garize-Sofla area