اثرآتش سوزی روی برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در جنگل‌های استان گیلان (مطالعه موردی: منطقه سراوان)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

گروه مهندسی منابع طبیعی جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان

چکیده

بسیاری از ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک تحت تاثیر آتش سوزی تغییر می کند. آتش می تواند روی عناصر خاک اثر گذاشته و خاک جنگل را تحت تاثیر قرار دهد. این مطالعه با هدف بررسی اثر آتش سوزی بر خصوصیات فیزیکی وشیمایی خاک در جنگلهای سراوان استان گیلان انجام شد. به این منظور سه منطقه 50 هکتاری با شرایط یکسان فیزیوگرافی و اشکوب فوقانی (سوزنی برگ دست کا شت کاج تدا) انتخاب شد. در یک دوره 10 ساله (1386-1377) در منطقه کشل ورزل هفت بار حریق و در منطقه موشنگاه سه بار حرق رخ داده بود. منطقه کچا به عنوان منطقه شاهد که بدون حریق بود در نظر گرفته شد. همه حریق ها بر اساس فرمهای حریق موجود در اداره کل منابع طبیعی استان گیلان به عنوان حریق سطحی ثبت شده بودند. برداشت داده ها با استفاده از روش تصادفی سیستماتیک با ابعاد شبکه 200×100 متر انجام شد بر این اساس در هر منطقه 25 قطعه نمونه تعیین شد در هر قطعه نمونه سه نمونه خاک از عمق 30-0 سانتیمتری برداشت و یک نمونه ترکیبی به آزمایشگاه منتقل شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که آتش سوزی اثر معنی داری روی ازت، اسیدیته، فسفر، پتاسیم، کربن آلی و درصد رطوبت اشباع داشته و بر روی هدایت الکتریکی، CO2 و وزن مخصوص ظاهری اثر معنی داری نداشته است. همچنین دفعات آتش سوزی موجب افزایش اسیدیته، فسفر ، پتاسیم و شن شده و موجب کاهش کربن آلی ، ازت، CO2، درصد رطوبت اشباع و وزن مخصوص ظاهری می گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of fire on some physical and chemical properties of soil in Guilan province forests (case study: Saravan)

نویسندگان [English]

  • Muhaddith Siddiqui Pashaki
  • Mehrdad QudsKhah Daryayi
  • Mehdi Heydari
  • Mohammad Naghi Adel
  • Javad Sadegh Kohestani
Department of Forestry Natural Resources Engineering, Faculty of Natural Resources, Gilan University
چکیده [English]

Many of physical and chemical properties of soil change under the influence of fire. Fire can affect the soil elements and forest soil. This study reviews effects of fire on soil physical and chemical properties in Saravan forest of Guilan Province of Iran. Three 50-hectares sites were selected with similar physiographic conditions and vegetation cover (Taeda pine plantation). In a 10-year period (1379-1389) Fire had occurred seven times in Kashal Varzal area and three rimes in Mushangah area. Kacha area was considered as a control area that had no fire. Fire was recorded based on forms of Department of Natural Resources in Guilan as fire surface. Data measured using systematic sampling with dimensions network 100*200 meter. 25 plots in each area were determined. In each plot, three samples of soil taken from depth of 0-30 cm and one combined sample transferred to the laboratory. Results research showed the fire had effect significantly on nitrogen, acidity, phosphor, potassium, organic carbon, sand, silt and moisture content saturated and no effect significant on the electrical conductivity, CO2 and clay has. Also fire increases the acidity, phosphor, potassium, sand and reduces organic carbon, nitrogen, silt, clay, CO2 and saturated moisture content.

کلیدواژه‌ها [English]

  • fire
  • Physical and chemical properties
  • forest plantation
  • Pinus taeda
  • Guilan