اولویت‌بندی راهکارهای بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی آبخیزنشینان استان فارس با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تهران

10.22092/wmej.2015.107044

چکیده

مدیریت اکوسیستم اساساً به سبب دخیل بودن پدیده‌های طبیعی و انسانی، امری دشوار و پیچیده است که نیازمند مدیریتی با رویکرد سیستمی است. این مدیریت باید جامع بوده و موجب حفظ پایداری منابع شود و علاوه بر آن ارتقاء وضعیت اقتصادی و اجتماعی ذینفعان حوزه‌های آبخیز را شامل گردد. به‌دلیل تعامل پیچیده و متقابل آبخیزنشینان با منابع طبیعی، بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی این جوامع می‎تواند در بهبود وضعیت منابع طبیعی گامی مؤثر و کارساز باشد. از این رو، پژوهش حاضر، با هدف بررسی راهکارهای بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی آبخیزنشینان استان فارس با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای و اولویت‌بندی آنها با نرم افزار Super Decision صورت پذیرفت. جامعه آماری این تحقیق دانشجویان دکتری و اساتید گروه ترویج و بخش مدیریت مناطق بیابانی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز می‌باشند. ابزار اندازه‌گیری پژوهش پرسشنامه و مصاحبة مستقیم بوده که در مجموع تعداد 30 پرسشنامه از خبرگان مذکور پر شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که وجود حمایتهای دولتی در راستای تاسیس واحدهای تولیدی نه صرفا کشاورزی در روستا با امتیاز (281/0) نسبت 10 گزینه دیگر در بهبود وضعیت اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی روستاییان در اولویت قرار دارد. پس از آن گزینه گازرسانی، برق رسانی و جاده سازی برای مناطق کوچک روستایی با امتیاز  249/0 اولویت بالاتری نسبت بقیه داشت. همچنین از میان 10 گزینه مورد بررسی افزایش خدمات عمومی و بهداشتی با امتیاز 181/0 از کمترین اولویت در بهبود وضعیت اقتصادی-اجتماعی روستائیان برخوردار بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Prioritize strategies to improve the economic and social Status of Watershed residents using network analysis process (Case study: Fars province)

نویسندگان [English]

  • Shahram Keyanisefat
  • Hamid Reza Qarachaei
  • Ali Azareh
  • Hassan Khosravi
University of Tehran
چکیده [English]

Due to the involvement of the human and natural phenomenon ecosystem management is basically difficult and complex matter, so management with systemic approach is necessary. This management must be comprehensive, cause resources sustainability and improve economic and social situation of watersheds stakeholders. Due to the complex and mutual interaction of watershed residents with natural resources, the social and economic status improvement of these communities can be effective factor in improving the status of natural resource. Hence, the present study tries to present the strategies to improve the economic and social status of Fars watershed residents using network analysis and Super Decision software. The Statistics community of this research was PhD students and professors of promoting and management desert areas department, Agricultural College, Shiraz University.  Measuring instruments of research was direct interviews and questionnaires, finally 30 questionnaires were filled by experts. The results showed that “the government support in order to establish manufacturing unit, not only rural agriculture” is the first priority with the score of 0.281. After that the factor of “providing gas, electricity and roads to small rural areas” was the second priority with score of 0.249. Also, improving public health services has the least effect on socio-economic status of villagers between selected factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social and economic status
  • network analysis
  • watershed residents
  • Fars province