بررسی رسوب‌زایی واحدهای سنگ‌شناسی با استفاده از خصوصیات کانی‌شناسی (مطالعه موردی: زیرحوضه مادآباد در حوزه آبخیز قره قوش خدابنده)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

10.22092/wmej.2016.112232

چکیده

جهت اجرای برنامه‌های حفاظت خاک و کنترل رسوب، کسب اطلاعات از اهمیت نسبی منابع رسوب و سهم آن‌ها در تولید رسوب و در نتیجه شناسایی مناطق بحرانی در داخل حوزه آبخیز امری ضروری می باشد. هدف از این مطالعه‏، تعیین جنس اجزاء تشکیل‌دهنده رسوبات و نسبت دادن ذرات رسوبی به واحدهای سنگ­شناسی حوضه و در نتیجه تعیین سهم و اهمیت نسبی هر یک از واحدهای سنگ­شناسی در رسوب زایی می­باشد. ابتدا در روی رسوبات بند سنگی ملاتی اقدام به حفر پروفیل و نمونه­برداری از افق­های مختلف آن گردید. برای کلیه نمونه‌ها دانه‌بندی انجام شد. سپس الک‌های 150 میکرون، 300 میکرون و 1180میکرون به دلیل داشتن فراوانی بیش­تر به عنوان الک شاخص انتخاب شدند و با انتخاب 100 دانه رسوبی از هر نمونه، جنس کانی‌ها و خرده‌سنگ‌ها تعیین گردید. سپس جنس کانی­ها و خرده­سنگ­ها با واحدهای سنگ‌شناسی مقایسه و تطبیق داده شد و سنگ و واحد تولیدکننده هرکانی و خرده­سنگ و درصد سهم هر واحد­سنگی در تولید رسوب مشخص شد. مطابق نتایج به دست آمده سهم اشتراک واحد Qt2 که شامل پادگانه­های آبرفتی جدید می باشد، 12/34 درصد به دست آمد در حالی که سهم اشتراک واحد سنگ شناسی M1q متشکل از سنگ آهک فسیل دار و بیومیکریت، 88/65 درصد می باشد. پس از دخالت دادن عامل مساحت و محاسبه اهمیت نسبی، واحد Qt2 با درصد اهمیت نسبی 32/56 در مقایسه با واحد  M1q با 68 /43 درصد اهمیت نسبی بیش تری در تولید رسوب داشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Sedimentary Yield in Lithological Units by Using Mineralogical Characteristics (Case Study: Madabad 1 Sub Basin in Ghare Ghoush Khodabandeh Basin)

نویسندگان [English]

  • Sadat Feiznia 1
  • Hojjatollah Samadiarghini 2
  • Tieimour Tieimoureian 1
  • Ali Reza Oleyaie 1
  • Mahmoud Samadi Gheshlaqchaei 1
1 University of Tehran
2 Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
چکیده [English]

The purpose of present study is to determine the gender of the sediment constituents and attribute sedimentary particles to the lithological units of basin in order to determine the relative importance of each lithology unit in creating sediment. In this study, the first profile is made on the sediment behind the mortar stone dam in Madabad 1 sub basin, located in Ghare Ghoush Khodabandeh, and different samples are collected. Formation is performed for all samples using wet sieving method. Then, sieves of 150 micron, 300 micron and 1.18 mm are selected as standard sieves. After that, 100 grains of sediment from each sample are selected and mineralogical analysis is carried out by using Binocular as well as considering the sedimentary aspects of the area. Particularities of rocks and minerals are determined by counting them and the results are compared with lithologic units by determining the contribution of every mineral and rock fragment. Then, particularities of stone and production unit of each mineral and rock fragment as well as the share of each stone unit in sediment production is determined. According to the obtained results, the share of Qt2 units which include new alluvial, is 34.65 percent. However, the share of M1q lithologic unit, which consists of fossil limestone and bio-micritic, is 65.88 percent. After including the factor of area and calculating the relative importance, it is revealed that the Qt2 unit, with the relative importance of 56.32, in comparison with M1q unit, with the relative importance of 43.68, has greater relative importance in sediment production.

کلیدواژه‌ها [English]

  • lithological units
  • Sediment
  • Mineralogy
  • Ghare Ghoush Basin