مطالعه رفتار چرایی گوسفند نژاد کرمانی در مراتع استپی (مطالعه موردی: مراتع استپی دهنو – استان کرمان)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 مربی، بخش جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران

2 استادیار، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

3 استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

10.22092/wmej.2016.112242

چکیده

بهره‌برداری صحیح و مبتنی بر اصول علمی یکی از ضروریات مدیریت پایدار مراتع محسوب می‌شود. یکی از موارد لازم جهت مدیریت صحیح مراتع، آگاهی از رفتار چرایی دام است. به این منظور رفتار چرایی گوسفند در مرتع منطقه استپی دهنو مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا  یک میش سه ساله نژاد کرمانی شیرده انتخاب و به کمک دستگاه موقعیت یاب (GPS) به طور پیوسته مسیر حرکت، ساعات ورود و خروج به مرتع، مدت و زمان استراحت و همچنین سرعت حرکت آن ثبت گردید. داده‌ها با استفاده از روش تجزیه واریانس دوطرفه مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد بجز مقدار مسافت پیموده شده در سال و ماه  و زمان صرف شده برای حرکت در ماههای مختلف، هیچ اختلاف معنی داری بین صفات مورد بررسی طی چهار سال آماربرداری مشاهده نشد.  بیشترین و کمترین مسافت پیموده شده به ترتیب در سال 1389 و 1388بوده است. بیشترین زمان صرف شده برای حرکت در فروردین و کمترین زمان در تیر بوده است. بیشترین مسافت طی شده توسط گوسفند در شیب 0 تا 8 درصد با پوشش غالب Artemisia sieberi-Zygophyllum eurypterumرخ داده است. با توجه به نتایج، وضعیت آب و هوایی و به تبع آن وضعیت پوشش گیاهی بر رفتار چرایی دام تاثیر داشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Grazing behavior of Kermani sheep on steppe rangelands in Dehno- Kerman Province

نویسندگان [English]

  • Mohammad Sharifi Yazidi 1
  • Mohammad Fayaz 2
  • Sadegheh Zarekeya 3
1 Instructor, Forestry and Pasture Department, Center for Research and Education of Agriculture and Natural Resources of Kerman Province, Organization of Research, Education and Extension of Agriculture, Kerman, Iran
2 Assistant Professor, Research Institute of Forests and Pastures of the country, Organization of Research, Education and Promotion of Agriculture, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Yazd Province Agriculture and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Yazd, Iran
چکیده [English]

Proper utilizing based on scientific principles is one of the requirements of stable range management one of the requirements for proper range management is Knowledge of grazing behavior of livestock. For this purpose, in this study, the grazing behavior of sheep in the steppe rangeland of Dehno was investigated. Initially a three-year-old Ewe was selected, then using a geographic positioning system (GPS), the path of movement, the time of arrival and departure to the rangeland and its movement speed, duration and time of its resting was recorded. Then the data were statistically analyzed using two-way analysis of variance. The results showed that, except for the walked distance by livestock during the years and months and the spent time for movement, there is no significant difference between the measured parameters of grazing behavior during the three years of study. The most walked distance referred to 2010 and the most spent time for movement referred to March, while the lowest time was for June. The most walked distance from the sheep has occurred in slope gradient ranging from 0 to 8% that covered with Artemisia sieberi - Zygophyllum eurypterum. According to the results, the climate and vegetation condition had been effect on livestock grazing behavior. Thus the study of animal grazing behavior in different climate conditions play an important role in the regulation of grazing program and optimal use of the forage capacity of rangeland ecosystems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Grazing behavior
  • Sheep
  • GPS
  • Steppe rangelands
  • Dehno - Kerman