بررسی خصوصیات اکولوژیکی گیاه چای کوهی (.stachys lavandulifolia Vahl) در رویشگاه های مرتعی غرب استان اصفهان

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

2 دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

3 باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

چکیده

زاگرس مرکزی ایران خاستگاه برخی از گونه­های جنس استاخیس، یکی از بزرگترین جنس­های خانواده نعناعیان (Labiatae)، از جمله گونه­ی چای کوهی(Stachys lavandulifolia Vahl.) می­باشد. گونه­ی چای کوهی گیاهی است به ارتفاع حدود 25 سانتی­متر با ساقه کرکدار و خزی که به گل آذین پشم گونه و الیافی دراز و خوشبو منتهی می­شود. در منابع طب سنتی ایران وجهان، اثرات درمانی متعددی را به این جنس نسبت می­دهند. هدف از این پژوهش مطالعه عوامل بوم شناختی گیاه چای کوهی (Stachys lavandulifolia Vahl.) است تا علاوه بر شناخت خصوصیات اکولوژیکی  این گیاه، در جهت حفظ و بهره برداری از آن گامی برداشته شود. به این منظور مشخصات اقلیمی، فیزیوگرافی، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک گیاه در رویشگاههای آن در منطقه غرب استان اصفهان بررسی شد. نتایج نشان داد که این گونه در مناطق  با بارندگی متوسط سالانه 8/372میلی متر، میانگین متوسط درجه حرارت سالانه 2/10 درجه سانتیگراد، تبخیر سالانه 1955 میلیمتر،  متوسط روزهای یخبندان 142روز و اقلیم نیمه خشک و سرد رویش مناسبی دارد. نتایج بدست آمده از فیزیوگرافی مکان های مرتعی مورد مطالعه نشان داد که این گونه در مکانهایی با  شیبهای متفاوت و  با نوسان زیاد رویش دارد (6 – 23 درصد) و مرتفع­ترین و پست­ترین مناطق مورد مطالعه نیز با اختلاف ارتفاع 6/592 متر قابل تشخیص بودند. خاک رویشگاه چای کوهی دارای بافت سیلتی رسی لومی ، کمی قلیایی، فاقد شوری و از نظر مواد آلی و میزان پتاسیم و کلسیم متوسط می­باشد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating ecological characteristics of Stachys lavandulifolia Vahl. in the rangeland Ecosystems in the West of Isfahan Province

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Soleimani meymand 1
  • Mohammad Reza Vahabi 2
  • Vahid Karimian 3
1 Msc Rang management, Natural Resources College, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
2 Associate professor, Department of Range and Watershed, Natural Resources College, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
3 Young Researchers and Elite Club, Yasooj Branch, Islamic Azad University, Yasooj, Iran
چکیده [English]

Iran's central Zagros is the homeland of some species of genus Stachys, one of the largest species of Labiatae family, such as Stachys lavandulifolia Vahl. species. Stachys lavandulifolia Vahl. is a plant 25cm long with fleecy and furred stem which ends to fleecy inflorescence and long fragrant fiber. Different medicinal effects have been attributed to this plant in the literature of Iran world's traditional medicine. The aim of this paper was to study the ecological factors of  Stachys lavandulifolia not only to know ecological features of this plant, but also to take steps for keeping and using it. To this end, climatical, physiographical, physical and chemical features of the soil were investigated in the west of Esfahan, where it grows. The finding of the study indicated that this plant has suitable growth in regions whit average annual rainfall of 372.8 mm , average annual temperature of 10.2cm, annual evaporation 1955mm, average frost days 142 days, and semi- arid and cold climate. The results obtained from the physiography of range sites studied in this paper showed that this plant can grow both in places with different slops and fluctuations ( 6-23%) and in highest and lowest places with the high difference of 592.6m. the soil in which Stachys lavandulifolia grows has a silt clay loam, a little alkaline, without salt, and in terms of organic materials and the amount of Calcium and Potassium is average.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stachys lavandulifolia Vahl
  • Ecology
  • Medical plants
  • Isfahan province

مراجع

1-     Ardakani, M. R. (2006). Ecology, 6th edition, Tehran University publisher.                 Tehran.
2-     Azarnivand, H. and Zarechahuki, M. A. (2010). Rangeland Ecology. Tehran                University publisher. Tehran .p: 345.
3-     Azarnivand, H. and Zarechahuki, M. A. (2008). Range Improvement. Tehran                   University publisher. Tehran .p: 350.
4-     Block, C. A. (1986). Methods of soil Analysis.  American society of Agronomy           monographs, Vol, 9, p:169.
5-     Bayat movahed, F. (1998). investigation relation vegetation cover and some                 environment factors such as height, direction and slope. Pajouhesh & Sazandegi     journal, Vol, 45, pp: 25-34.
6-     Corticchiato, M. Tomi, F. Bernardini, A. F. Casanova, J. (1998).  Composition           attend in fraspeciric variability of essential oil from Thymus herba Iois.                     Biochemical Systematic and Ecology, Vol, 26, pp: 915-932.
7-     Emadian, F. and  Mirnia, K. H. (1999). Plant ecophisiology. Mazandaran                     university. P:185.
8-     Ghomeshi bozorg, P. (2008). Investigation the quality of white tragacanth resin        with growth conditions in the west of Isfahan , Msc thesis, natural resources             college, Isfahan University of Technology.
9-     Gunin, P. D. Vostokova, E. A. Dorofeyuk, N. I. ETrasov, P. Black, C. C. (1999).     Vegetation dynamics of Mongolia, Kluwer Academic publishers. p: 270.
10-Habibi, H. Mazaheri, D. Majnoon Hosseini, N. Chaeechi, M. R. Fakhr-Tabatabaee, M. Bigdeli, M. (2006). Effect of altitude on essential oil and components in wild thyme (Thymus kotschyanus Boiss) Taleghan region, Pajouhesh & Sazandegi, No:73 pp: 2-10.  
11-Hasany, J. ( 2005). The identification and ecological study of two genus of                 aromatic plants (Thymus & Ziziphora) in Kurdistan province. Iranian Journal of    Medicinal and Aromatic Plants,Vol, 20, No,1. pp: 1-17.
12- Heshmati, GH. A. (2003). Multivariate analysis of environmental factors on            establishment and expansion of rangeland plants, Iranian journal of Natural          Research, Vol, 56, No. 3. Pp: 309-320.
13- Hoffmann, J. (1998). Assessing the effects of environmental changes in a                landscape by means of ecological characteristics of plant species. Landscape and    Urban planning, Vol, 41, pp:239-248.
14- Iravani, M. Khajeddin, S. J. Basiri Esfahani, M. (2001). determining important         and effective environmental factors on rangeland of 3 range species in the area of    Vehragan river, Iran's range and range management 2nd national seminar                  articles, Tehran publications. pp: 533-549.
15- Jafarzadeh, L. Asgari, A. Golshan-iranpor, F. Kheiri, S. (2010).  Abortificient           effects of  Stachys lavandulifolia Vahl in mice. Journal of Shahrekord University    of Medical Science. Vol, 11,  No,4. pp : 26-31.
16-Kaller, A. (2001). Vegetation-environment interactions in a boreonemoral forest in    east central Sweden, Master thesis. Department of Environmental Assessment         Swedish University of Agricultural Sciences.
17- Karimian, V. Vahabi, M. R. Fazilati, M. Tarkesh, M. Investigating ecological and     Morphological characteristics of Verbascum cheirantifolium Boiss in the                   rangeland Ecosystems of Dena, Journal of Plant Ecosystem Conservation, vol 1,     No, 1.  pp: 33-48.
18- Larti, M. Ghasempor, S. (2007). Identification and Evaluation of Ecological               thyme to domestication and cultivation in West Azerbaijan province. Final report    of the research project, No, 5. P: 89.
19- Mehmood, T. and Iqbal, Z. (1995). Vegetation and soil characteristics of the              westeland of valika chemical industries near Manghopir, Karachi. Journal of            arid Environments, Vol, 30, pp: 453-462.
20-Mesdaghi, M. (2001). Vegetation Description and analysis: a practical approach,      Mashhad University publications.
21- Mirdavodi, H. R. Zahedi, H. A. Shokoei, M. Torkan, J. (2006). Ecological factors      affecting rangeland vegetation using multivariate analysis (case study South of       Markazi Province), Iranian journal of range and desert research, Vol, 13, No,       3. Pp: 201-211.
22- Mozaffarian, V. (1994). Plant classification( exogenous), 5th edition, Amirkabir publisher.
23-Najafpor  navaee, M. (2001).Collection and identification of essential ecological          Mentha, Thymus, Nepeta. Jahad Publishing Company( Research and Training). Pp:1-5.
24-Olfati, F. Azarbayejani, S. Hadizade, M. Sadeghi, T. Haj seyyed javadi, A. (2009)      investigating the effects of  Stachys lavandulifolia on primary menstruation.             Medicinal plant's quartery, Vol, 9, No, 34.  pp: 84-89.
25-Omidbeygi, A. (1995).Approaches to production and processing of medicinal plants, Fekre Roz publisher.
26- Rechinger, K. H. & Hedge, I.C. (1982 ). Flora Iranica. Vol, 150, Academic Duruck-U, Verlag sanstalt, Graz. pp. 354–396.
27- Salmaki, Y. (2007). Systematic investigation of Stachys lavandulifolia from                Lamiaceae family in Iran with an emphasis on micromorphology and                         explanation, Msc thesis, biology college, University of Tehran.
28- Zare chahuki, M. (2002). Examine relationships among several species of                  grassland with some physico-chemical characteristics of soils in rangelands of        Yazd province Poshtkuh, MSc Thesis in Tehran University.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 13 مهر 1393
  • تاریخ بازنگری: 19 اردیبهشت 1394
  • تاریخ پذیرش: 20 شهریور 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار