تأثیر کاربری زمین بر زمین‌لغزش در منطقه‌ی توان، قزوین

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد آبخیزداری، اداره ی کل منابع طبیعی و آبخیزداری تهران، تهران، ایران

2 دانشیار آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

3 استادیار پژوهشکد هی حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

زمی نلغزش، حرکت تودهی‌ی مواد دامن ههای شیب دار بر اثر نیروی گرانش زمین است که همه ساله زیا نهای جانی و مالی فراوانی را در مناطق کوهستانی، پرباران و لرزه خیز ب ههمراه دارد. تشخیص زمان و مقدار تغ ییرشکل تود ههای لغزشی برای درک دلایل فیزیکی وقوع زمی نلغزش و اعلام هشدار خطرهای احتمالی ضروری است. کاربری زمین یکی از عوامل مؤثر بر زمی نلغز شها است و در بعضی از نرم افزارها ی پهن هبندی به آن توجه شده است. در این تحقیق، مقدار جاب هجایی زمین لغزش توان واقع در شمال شرق استان قزوین با عامل کاربری زمین ارزیابی شد. ابتدا شبکه ای از 20 نقطه ی ثابت در داخل و خارج آن برای پایش میزان جاب هجایی کاربری های مختلف تود هی لغزشی ایجاد، و میزان جابه جایی هر نقطه در پنج باز هی زمانی با استفاده از جی پ یاس دو بسامدی انداز هگیری شد. نتایج پایش در مدت 511 روز نشان داد که مقدار کل جاب هجایی افقی نقط ههای حرک تدار در پنج باز هی زمانی مورد پایش 1876 میل یمتر بود، که نرخ حرکت ماهانه ی آن 110 میل یمتر است. ه مچونین، مقدار کل جاب هجایی عمودی نقط ههای حرک تدار در زمان مشابه 898 میلی متر با میانگین نرخ حرکت ماهان هی 53 میل یمتر بود. رابطه ی مشخصی نیز میان کاربری تود هی لغزشی و حرکت آن وجود دارد، ب هطوریک‌ه بخ شهای شمال غربیِ تود هی لغزشی با کاربری باغی حرکت بسیار بیشتری از نقط ههایی که روی کاربری مرتع هستند، دارند. از مجموع انداز هگیر یهای نقط ههای باکاربری باغی، 70 درصد جاب هجایی افقی و 40 درصد جاب هجایی عمودی داشت هاند، درحالیک‌ه این درصدها برای کاربری مرتع به 20 کاهش میی‌افت. با توجه به قرارگیری روستای توان در همسایگی و پایی ندست با غهای منطقه، محدودکردن کاربری باغی در بالادست و تبدیل سامانه ی آبیاری باغ ها از سنتی به تحت فشار م یتواند تا حد زیادی از احتمال خطر وقوع لغز شهای بعدی جلوگیری نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Land Use on Landslide Movement in the Tavan District, Qazvin

نویسندگان [English]

  • Jamshid Joybari 1
  • Atta Allah Kavian 2
  • Jamal Mosaffaie 3
1 M.Sc. of Watershed Management, University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Sari,Iran
2 Department of Watershed Management, University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Sari, Iran
3 Assistant Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute (SCWMRI), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]

Landslide can be defined as mass movement of steep slopes affected by the force of gravity, which causes numerous life and property damages in the mountainous, high-rainfall and earthquake-prone regions each year. Diagnosis of the time and amount of sliding mass deformation is essential to understand the physical causes of landslide occurrence and to warning announcements for potential hazards. In this research, the relationship between displacements of the Tavan landslide in the north east of Qazvin Province and land use factor was evaluated. A network of 20 fixed points was created on various land uses inside and outside of the sliding mass to monitor the amount of displacement. The displacements of each point were measured using dual frequency GPS for 5 periods. The results of monitoring during 511 days showed that total horizontal displacement of moving points in five monitored periods was 1876 mm, with a mean monthly movement rate of 110 mm. The total vertical displacement of the moving points in the same periods was 898 mm, with a mean monthly movement rate of 53 mm. The results showed that there was a good relationship between the land use and the amount of mass displacement. Northwestern parts of the sliding mass, with the orchard land use, exprienced much greater displacements than those placed on the pasture. From the total measurements of the points with orchard land use, 70% had horizontal displacement and 40% had vertical displacement, while these percentages were reduced to 20 for pasture land use. Therefore, considering the location of the Tavan village in the vicinity and downstream of orchards region, limiting the development of orchard land use in the upstream, and conversion of irrigation system from flooding to pressurized can largely prevent the risk of subsequent landslides.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Displacement
  • dual frequency GPS
  • monitoring
  • sliding mass
  • time reach

مراجع

Beheshti Rad M, Feiznia S, Salajegheh A, Ahmadi
H. 2011. Landslide hazard zonation with the multivariate
regression model using GIS. Geography
Quarterly. 7: 33–40. (In Persian).
Feiznia S, Kelarestaghi A, Ahmadi H, Safaei M.
2004. An investigation of effective factors on landslide
occurrence and landslide hazard zonation
(Case study Shirin Rood Drainage Basin -Tajan
Dam). Iranian Journal. Natural Res. 57 (1): 3–22.
(In Persian).
Guns M, Vanacker V. 2014. Shifts in landslide frequency–
area distribution after forest conversion in
the tropical Andes. Anthropocene. 48: 1–11.
Karimi Sangchini E, Ownegh M, Sadoddin A. 2013.
Landslide risk assessment and damage Chehlchay
Watershed, Golestan Province. Watershed Journal.
98: 74–84. (In Persian).
Kelarestaghi A, Habybnezhad M, Ahmadi H. 2008.
In connection with the change of landslides and
road construction (case study Watershed Tajan,
Sari). Journal of Geographical Research. 62: 81–
91. (In Persian).
Li X P, Li Y A. 2012. Design of GIS-based monitoring
and early-warning system of landslide hazard
in Diao Zhongba. Energy Procedia. 16: 1174–1179.
Lü Wei-cai, Cheng Shi-guang, Yang Hai-sheng, Liu
Da-peng. 2008. Application of GPS technology to
build a mine subsidence observation station. Journal
of China University of Mining and Technology.
18: 377–380.
Mayavan N, Sundaram A. 2012. Statistical analysis
for landslide in relation to landuse, in Sirumalai
Hill, Dindigul District, Tami Nadu, India, using GI
Technologies. Research Journal of Recent Sciences.
l (12): 36–39.
Mohamadmyrzaiy A, Esmaili R, Memarzade A.
2008. 6 Step study of landslide dam monitoring
Latyan, Second Conference on Disaster Management,
Tehran, Center of Excellence in Disaster
Management and Surveying Engineering, Faculty
of Engineering, Tehran University. (In Persian).
Mosaffaie J. 2015. Comparison of two methods of
regional flood frequency analysis by using L-moments.
Water Resources. 42 (3): 313–321.
Mosaffaie J. 2016. Application of artificial neural
network, multiple-regression and index-flood techniques
in regional flood frequency estimation. International
Journal of Water. 10 (4): 328–342.
Mosaffaie J, Ownegh M, Mesdaghi M, Shariatjafari
M. 2009. Comparing the efficiency of statistical
and empirical landslide hazard zonation models in
Alamout Watershed. J. of Water and Soil Conservation.
16(4): 43–61 (In Persian).
Mosaffaie J, Ownegh M. 2011. Landslide hazard
zonation by AHP and regression model, Case study:
The Alamout Watershed. Watershed Engineering
and Management. 3 (3): 149–158.
Mosaffaie J, Ekhtesasi MR, Dastorani MT, Azimzadeh
HR, Zare Chahuki MA. 2015. Temporal and
spatial variation of the water erosion rate. Arabian
Journal of Geosciences. 8 (8): 5971–5979. DOI:
10.1007/s12517-014-1628-z.
Shoaei Z, Emam Jome SR, Shariat Jafari M, Jalali
N. 2006. Analysis of movement mechanism and
suggestion of the most economical methods for
landslide control using the results of monitoring by
GPS (Case study: Akha Village - Central Alborz).
Fourth Conference of Engineering Geology and the
Environment. Tarbiat Modarres University, Tehran,
Iran. (In Persian).
Zou X, Deng Z, Ge M, Dick G, Jiang W, Liu J.
2010. GPS data processing of networks with mixed
single- and dual-frequency receivers for deformation
observation. Advances in Space Research. 46:
130–135.
Zou X, Qiang XU, Zhou J, Deng M. 2012. Remote
landslide observation system with differential GPS.
Original Research Article, Procedia Earth and Planetary
Science. 5: 70–75.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 30 آبان 1393
  • تاریخ بازنگری: 09 بهمن 1393
  • تاریخ پذیرش: 22 فروردین 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار