بررسی عوامل موثر در ایجاد زمین لغزش و پهنه بندی خطر آن با استفاده از مدل دمپستر-شفر (مطالعه موردی: مزلقان چای میانی)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

مربی گروه جغرافیا ، دانشگاه پیام نور ، ایران

10.22092/wmrj.2023.360607.1502

چکیده

هدف از این پژوهش شناسایی عوامل موثر در ایجاد زمین‌لغزش و پهنه بندی حساسیت آن با استفاده از مدل دمپستر- شفر در مزلقان چای میانی می‌باشد. جهت دستیابی به این هدف، ابتدا ، نقشه پراکنش زمین لغزش‌ها به عنوان متغیر وابسته در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه گردید. با استفاده از سوابق تحقیقاتی اقدام به بررسی 9 پارامتر موثر در ایجاد زمین‌لغزش شامل شیب، جهت شیب، ارتفاع، فاصله از گسل، فاصله از جاده، فاصله ازآبراهه، کاربری اراضی، سنگ شناسی و بارش شد. پس از تهیه لایه‌های اطلاعاتی فوق و وزن دهی به آنها در محیط GIS نقشه پتانسیل حساسیت زمین‌لغزش با روش دمپستر شفر تهیه گردید. نتایج حاصل از بررسی عوامل موثر در ایجاد زمین‌لغزش‌ها نشان داد که از بین واحدهای سنگ شناسی، واحدهای سنگ آهک فسیل دار (OMl2) و تناوب توف و گدازه (E6tb)، فاصله از جاده بیشتر از 200 متر، فاصله از گسل تا 200 متر، جهت شیب شمالی، فاصله از آبراهه بیشتر از 100متر، بارش بیشتر از 450 میلیمتر، شیب بیشتر از 40 درصد، کاربری‌های اراضی مرتع متوسط و مرتع خوب و ارتفاع بیشتر از 2600 متر، بیشترین تاثیر را در ایجاد زمین‌لغزش‌ها دارند. همچنین نتایج نشان داد مدل دمپستر- شفر با سطح زیر منحنی 849/0 دقت قابل قبولی برای تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش ارائه کرده است. از سوی دیگر نتایج نشان داد که با توجه به اینکه حدود 22 درصد از مساحت حوضه شامل پهنه‌های حساسیت زیاد و خیلی زیاد می‌باشد ، ولی حدود 75 درصد از زمین لغزش‌ها در این پهنه‌ها قرار دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of effective factors and landslide susceptibility zonation using the Dempster-Shafer model (case study: Middle Mazlaghan Chai)

نویسنده [English]

  • Soheila Rowshanzamir
Lecturer of Geography Department, Payame Noor University, Iran
چکیده [English]

The purpose of this research is identifying effective factors on landslides and landslide susceptibility zonation with use Dempster-Shafer model in Middle Mazlaghan Chai.
In order to achieve this goal an inventory landslide map was prepared in environment of GIS as a dependent variable. With use of field works and research related to subject, Investigated and determined 9 effective factors, including slope, aspect, elevation, distance to fault, distance to road, distance from networks, land use, lithology and precipitation. After preparing the information layers and weighting in the GIS, a landslide zoning map was prepared and classified using Dempster Shaffer method. Finally, the efficiency of the Dempster Shafer method was evaluated using the area under curve and the receiver operating characteristic
The results of investigation effective factors in causing landslides showed that limestone units, alternating tuff and lava with acidic composition, distance to road more than 200 meters, distance to fault up to 200 meters, north aspect, distance More than 100 meters from networks, more than 450 mm of rainfall, more than 40% slope, medium rangeland and good range land uses and altitude more than 2600 meters have the greatest effect on landslides. Also, the results showed that the Dempster-Shafer model with the area under the curve of 0.849 has provided an acceptable accuracy for preparing the landslide susceptibility map.
On the other hand, results showed that about 22% of the watershed was located in high and very high-risk areas, but about 75% of landslides are in these areas.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dempster-Shafer model
  • landslide susceptibility zonation
  • Middle Mazlaghan Chai

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 30 آذر 1401
  • تاریخ دریافت: 25 آبان 1401
  • تاریخ بازنگری: 14 آذر 1401
  • تاریخ پذیرش: 30 آذر 1401