بررسی عوامل محیطی مؤثر بر روی الگوی پراکنش گونه‌های غالب تیپ‌های مرتعی (مطالعه موردی: مراتع آریز)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان

2 استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان

10.22092/wmej.2016.109743

چکیده

در این تحقیق رابطه بین الگوی پراکنش مکانی تیپ‌ها در مراتع آریز با عوامل محیطی بررسی شده است. بعد از تعیین تیپ‌های گیاهی Astragalus.gossypinus - Centaurea.aucheri‌ - Centaurea.aucheri- Bromus.tectorum و Festuca.ovina- Bromus.tomentellus  به روش نمود ظاهری، سطح مناسب پلات نمونه‌برداری با توجه به نوع و پراکنش  تیپ‌های گیاهی به روش سطح حداقل و تعداد پلات نیز به روش ترسیمی تعیین شد. در هر تیپ گیاهی، نمونه‌برداری در طول 4 ترانسکت 300 متری انجام شد و در طول هر ترانسکت، 15پلات 1 متر مربعی به فاصله 20 متر از هم قرار داده شد. در هر پلات نوع و تعداد گونه‌های گیاهی موجود و درصد آنها تعیین شد. در هر تیپ گیاهی12پروفیل خاک در منطقه از عمق40-0سانتی‌متری برداشت شد. از خصوصیات فیزیوگرافی شیب، جهت و ارتفاع تعیین شد، اما به دلیل اثرگذاری بیشتر ارتفاع بر روی الگوی پراکنش گیاهان این پارامتر وارد آنالیز نهایی داده‌ها شد و از خصوصیات خاک درصد بافت، ماده آلی، فسفر، اسیدیته، هدایت الکتریکی، پتاسیم و ازت اندازه‌گیری شد، همچنین از بین عوامل مدیریتی وضعیت مرتع به روش چهارفاکتوره و گرایش به روش ترازو محاسبه گردید. بعد از جمع‌آوری داده‌ها، به منظور تعیین عوامل تأثیرگذار بر الگوی پراکنش پوشش گیاهی از روش آنالیز تطبیقی متعارف (CCA)با استفاده از نرم افزار PC-ORD استفاده شد. نتایج نشان داد که بین عوامل مورد بررسی و الگوی پراکنش مکانی گیاهان رابطه وجود دارد و مهمترین خصوصیات محیطی مؤثر بر الگوی پراکنش تیپ‌های گیاهی منطقه ارتفاع، بافت، فسفر، پتاسیم، ازت و ماده آلی می‌باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Check environmental factors affecting the distribution pattern of dominant species rangeland types (Case Study: Rangeland Ariz)

نویسندگان [English]

  • Kowsar Vahidnia 1
  • Bahram Gholinezhad 1
  • Parviz Karami 2
1 Master's degree in range management, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan
2 Assistant Professor, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan
چکیده [English]

In this study, the relationship between the spatial distribution patterns with environmental factors have been studied types of rangeland Ariz. After the vegetation types Astragalus.gossypinus - Centaurea.aucheri, Centaurea.aucheri- Bromus.tectorum and Festuca.ovina- Bromus.tomentellus as appearance, appropriate level of plot according to the type and distribution of vegetation types as The minimum level and the number of plots was determined by drawing. In each vegetation type, sampling was performed during 4 transects 300 m along each transect, 15 plots of 1 square meter to 20 meter intervals were established. In each plot type and number of plant species and their percentage was determined. In each vegetation type in the 12 soil profiles were taken from a depth of 40-0 cm. Physiographic features tilt, direction and height were measured, but to a height greater impact on distribution patterns of plants this parameter data was entered into the final analysis Percentage of soil texture, organic matter, phosphorus, pH, electrical conductivity, potassium and nitrogen were measured, as well as the management of rangeland condition and trends in balance method were calculated by four factors. After collecting the data, to determine the factors influencing vegetation distribution patterns of canonical correspondence analysis (CCA) using PC-ORD software was used. The results showed that among the factors studied and Spatial Pattern plants there and the most influence on the spatial distribution of vegetation types height, texture, phosphorus, potassium, nitrogen and organic matter are.

کلیدواژه‌ها [English]

  • environmental factors
  • CCA
  • distribution pattern types
  • rangeland
  • Ariz